BAYAZITLI KÖKENİ VE İSKENDER BEY

Türklerin Orta Asya’dan göç etmelerinden sonra bir kısmı Doğu Bayazıt’a yerleşir.

Bayazıtoğllarının bilinen ilk ataları İskender Beydir. Ortasayadan göçle Doğu Bayazıt’a geldikleri muhtemel. Ali İskender Bey kökünden gelenlere; Bayazıt, Bayazıtlı ve Bayazıtoğulları denir. Peki, Maraş’a gelmeden önceki lakapları ne idi. İskenderoğulları olması kuvvetle muhtemel. 

BAYAZITOĞULLARININ

YAPTIKLARI

VE BAŞARILARI

Yavuz Sultan Selim’in İran seferine, İskender Bey adamlarıyla savaşa katılarak büyük yaralıklar gösterir. Savaşın sonrasında Yavuz,  Bayazıtoğullarını Maraş’a getirir (1). Bayazıtoğullarının ileri geleni durumunda olan İskender Beye,  Padişah tarafından Çavuşbaşılık unvanı ve Bayazıtoğullarına da arpalık olarak çok arazi verilir.

Bayazıtoğulları Ailesinin Reisi  İskender Beydir. İskender Bey Osmanlı devletinin bir yerde Maraş’taki temsilcisidir. Bayazıtoğullarının yaşadığı mahalleye, İskender Beye verilen Çavuşbaşılık unvanından dolayı Çavuşlu Mahallesi denilir (2). 

ESERLERİ 

Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferi sonrası:

1.    Dulkadiroğullarından Ali  Beyi Vali,

2.    Bayazıtoğullarından  İskender Beyi de Çavuşbaşılık unvanıyla ödüllendirdi. Bu iki köklü ailenin  de Maraş’ta yeteri kadar tarihi eser bırakmadıkları (3) görülmektedir. Bunun nedeni de birbiriyle çekişmeleridir.

--------------------------------------

AÇIKLAMA

(1). İhtimal şu ki:  Dulkadiroğullarına karşı Maraş'ta  Dengeyi sağlamak için  Bayazıtoğulları yerleştirilmiştir.  Gerçekten de asırlarca bu iki aile arasındaki rekabet süregelmiştir. Maraş’ın doğu tarafı, Dulkadiroğullarına, batı tarafı Bayazıtoğullarına aitti.

Kanlar dökülür. Canlar yanar. Bir derenin adı Kanlı Dere’ye, diğerinin adı Boğazkesen’e çıkar. Şehir tahripler, baskınlar görür. Kavga, Bayazıtoğullarından, Vali Süleyman Paşanın Dulkadiroğullarından Gülendam isimli kızla evlenmesine kadar devam eder. 

Bu rekabetin sonunda Dulkadirli,  Bayazıtlıya göre erir, zayıf düşer, fakat Bayazıtlı varlığını korur. Bürokraside daha da güçlenir. Cumhuriyet kuruluncaya kadar ve sonrasında içinden bir çok paşa ve bürokrat çıkarır. Devlete millete hizmet eder. Maraş’ın adını tarihe geçirir.

 (2)  Çavuşlu (şimdiki Yörükselim) Mahallesi Akdere (Arkdere) ile ikiye ayrılır. Derenin doğusuna, Küçük Çavuşlu, batısına da Büyük Çavuşlu denir. Küçükçavuşlu semtinde bulunan Küçükçavuşlu Cami İskender Beyin  oğullarından II. İskender Bey tarafından yaptırıldığı bilinmektedir.

Bu mahalle daha sonraları Bayazıtlı Mahallesi diye anılır.  Milli Mücadele şehidi Yörük Selim’in  Bayazıtlı Mahallesiden  olması nedeniyle de, Yörük Selim Mahallesi olarak değiştirilir.

(3). Maraş’ta Dulkadiroğulları ile Bayazıtoğulları Tarafından Yaptırılan Eserler: 

a. Dulkadiroğulları: Devlet kuran  Dulkadiroğulların, Maraş'ta;  Ulu Camii, Hatuniye Camii, İklime Hatun Camii ve Taş Medrese vs.. gibi çok az eserleri vardır.

b. Bayazıtoğulları:  Bayazıtlı Camii, Salihiye Camii, Veli Bey, Çavuşlu, Saraçhane, Acemli Camileri ile Hükümete bağışlanan Süleymanpaşa Sarayını yaptırmışlardır.   Daha sonra Bayazıtoğlu Hacı Abdullah Beyin Maraş’a getirdiği Kıkgöz Suyundan başka bir eser bırakmamışlardır.  


--------------------------------------