HALİL ÖZTOPRAK

AKTİL AŞIKLARI

Köyün Adı: Köyün asıl adı Aktil olmakla birlikte Cumhuriyet dönemine geçişte Yalıntaş olarak değiştirilmiştir.

KİM KURDU:  Köy; Sevdilli köyü merkezli Alhas (alxas) aşireti mensupları tarafından kurulmuş bir köydür. Köy yaklaşık 1800 yıllarında kurulduğu söyleniyor.

Söylenenlere bakılırsa, köyün kurucusunun Sevdilli köyünden ayrılan Kıcanlar (Qıcan) kabilesinden Kıco Mılle’nin olduğu söyleniyor.

AŞİRETLER: Köyün gelişme sürecinde Alhas (alxas) aşiretinin diğer kabileleri ile birlikte köyde:

1.      Kıcanlar (Qıcan),

2.      Kamberliler (Qemberan),

3.      Çevxiyanlılar (Çêwxwîyan),

4.      Lordinliler (Lordînan),

5.      Husanlılar,

6.      Sılanlar,

7.      Kandanlar,

8.      Turuçlular,

9.      Sinemilli aşiretinden aileler,

10.    Setirekliler,

11.    Örenliyanlılar,

12.    Hasanbekliler (Hesenbêgıyan) gibi kabileler de yaşamaya başlamışlardır.

Hoşgörü Kültürü:  Köy ırksal bakımdan Kürt’tür ve kırmanc lehçesiyle konuşur. Dinsel açıdan alevidir. Dinsel ritüeller konusunda bölge insanına özgü uygulamalar da görülmektedir.(zöret, ziyaret-i kande) Bu kimliksel özelliklerin yanında köyde belli dönemlerde Ermeni (Hristiyan), Türk (Sünni) ailelerde yaşamışlardır. Köyün sahip olduğu bu hoşgörü kültürü ve bulunduğu konum 1900 – 1960 yılları arasında ekonomik, demografik, kültürel bir merkez olmasını sağlamıştır. Hatta bu dönemde köyde bulunan hane sayısının 200 olduğu nüfusunun ise 1000 olduğu bilinmektedir. Aktil (Yalıntaş) köyünün dönemin merkezlerinden biri haline gelmesini sağlayan diğer bir etken de verimli topraklara, mezralara sahip olmasıdır.

Başlıca Mezralar:

•       Serçekuyusu,

•       Kocapınar ve

•       Bebe mezralarının yanında,  Terzi ve Yazı Yayla alanları vardır.

Coğrafya Konumu:  Maraş iline 193 km, Elbistan ilçesine 33 km uzaklıktadır.

Köyün İklimi: Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.

Köyün Altyapısı:  Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve Ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

-------------

AKTİL AŞIKLARI

(Maraş İli, Elbistan İlçesinin Aktil (Yalıntaş) köyünün ozanları)

AKTİL AŞIKLARI

(Maraş İli, Elbistan İlçesinin Aktil (Yalıntaş) köyünün ozanları)

1.Ademî,

2.Öztoprak  (Halil Öztoprak),

3.Hatayi (şıx),

4.Şükrü,

5.Özlemî (Haydar Öztoprak)

6.Perişan Derviş (Maraşlı Derviş Mermertaş)

 HALİL ÖZTOPRAK 

DOĞUM YERİ / YILI: Kesin doğum tarihini belirleyemediğimiz Halil Öztoprak, Elbistan’ın Aktil köyündendir. 

ÖĞRENİMİ: Küçük yaşlarda mahalli medreslerde eğitim görerek , Arapça ve Farsça’yı öğrenir.

ÇALIŞTIĞI ALAN: 1930’lu Yıllardan itibaren Elbistan’da ve Darende’de dava vekili olarak çalışır.

ŞIKLIK AKIMI: Sarız’ın Kırkısrak köyünden olup, daha 1906 yılında Almanya’dan gelen bir heyetle ilginç görüşmeler yapan, bölgede Araboğlu ile birlikte şıxlık akımına önayak olan ve bugün köyünde adına bir türbe bulunan Şıx Mamo’nun (Mehmet Akyol) kızıyla evlendikten sonra bu akımın içinde yer alır.

Daha 1924/25 yıllarında yerleştiği Aktil köyünün Bebe mezrası, bu ortamda komşu Sünni köyü İncecik tarafından, mera olduğu gerekçesiyle yıktırılır. Bu yıktırmaya karşı koyan Halil Öztoprak ve birkaç yakını altı ay süreyle tutuklanır. Halil Öztoprak, cezaevinden çıktıktan sonra aynı kitabı Ankara’da yeniden yayımlar.

ESERLERİ:

1. 1951 Yılında yazdığı Kur’an’da Hikmet Tarihte Hakîkat adlı kitapçığı bir yankı uyandırır.

2. Daha sonra Kur’an’da Hikmet, İncil’de Hakîkat kitapçığını yayımlayan Halil Öztoprak, 1964 yılında Kur’anı tercüme işine girişir, fakat bunu devam ettirmez.

ÖLÜMÜ: Halil Öztoprak, 30 Nisan 1967 tarihinde vefat etti.

--------------------------------------------------------------------------------

Divanından Bir Şiir

Ey gül gel kaldır yüzündeki nikap

Ol nur-i hakikattır yüzün yüzün

İbn-i ademsin meleklere mihrap

O kıble-yi hikmettir yüzün yüzün

Melek mezhep âşıkın oldu bitap

O sırr-ı ibattir yüzün yüzün

Aşkım meşkim suretin dört kitap

Ol ilm-i marifettir yüzün yüzün

Cilt be cilt yazdığım vasfındır bap bap

Seb’el mesan âyettir yüzün yüzün

Ol kabikavseyin hem yetmiş bin hicap

Ol seb’e semavattır yüzün yüzün

İnnallaha cemil sorana cevap

Ol yuhibbül kudrettir yüzün yüzün

Ak-i zahit ermez bu başka hesap

Şem-i bağ-ı vahdettir yüzün yüzün

Mekâne fi hazihi görünen şap

Mirac-ı Muhammeddir yüzün yüzün

Yuhubbunehüm kehubüllah hitap

Arife muhabbettir yüzün yüzün

Kulun ide kurbandır kes ey kasap

Ol hacc-ı ziyarettir yüzün yüzün

Öztoprak’tan yüz dönersen ey cenap

Kopar o gün kıyamettir yüzün yüzün

KAYNAK: Mehmet Bayrak’ın  “İçtoroslar’da Alevi-Kürt Aşiretler”,  kitabından yararlanılmıştır.